Page 2 - ตู้พระไตรปิฎก มรดกประณีตศิลป์
P. 2
อาจกล่าวได้ว่า ศาสนาเป็นบ่อเกิดของ และแช่มช้อย เพื่อบอกเล่าเรื่องราวค�าสอนใน
ศิลปะอันวิจิตร ด้วยแรงรักแรงศรัทธาของ พระพุทธศาสนาผ่านลวดลายต่าง ๆ เช่น ลาย
พุทธศาสนิกชนผู้ปรารถนาอุทิศตนสร้างผลงาน รดน�้า ลายก�ามะลอ ลวดลายเหล่านี้ประดับ
อันวิจิตรงดงามสะท้อนผ่านพุทธศิลป์ชั้นเลิศ ตกแต่งส่วนต่าง ๆ ของตู้ ตั้งแต่หัวเม็ดทรงมัณฑ์
ด้วยฝีมือชั้นครูของช่างหลายแขนง ส�าหรับงาน คือ ส่วนยอดด้านบนทั้งสี่มุมจรดเสาขาตู้ด้านล่าง
ประณีตศิลป์บนตู้พระไตรปิฎกหรือตู้พระธรรม โดยพื้นที่หลักของลวดลาย คือ ด้านหน้า
นั้น เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างของจิตรกรรมชั้นสูง ช่วงบานประตูซ้ายขวา ส่วนด้านหลังตู้และ
ที่เกี่ยวเนื่องกับศาสนวัตถุ ที่ปราชญ์ผู้มีฝีมือช่าง ภายในตู้ส่วนที่เป็นชั้นส�าหรับวางคัมภีร์นั้น
แต่โบราณบรรจงจ�าหลักเส้นสายที่งดงาม ไม่นิยมตกแต่งลวดลาย แต่ทาด้วยรักทึบ
ลายก�ามะลอตกแต่ง
ส่วนขาตู้พระไตรปิฎก
ลายรดน�้าบนพื้นชาด รูปเทวดา
ประกอบลายดอกพุดตานบนบานตู้พระธรรม
ศิลปะล้านนา
“ตู้ลายทอง” เป็นค�าที่มักใช้เรียกตู้ ขึ้นเมื่อใด แต่ถ้าหากพิจารณาลวดลายจาก
พระไตรปิฎกที่ตกแต่งด้วยลายรดน�้า ลงรัก ตู้พระธรรมที่เก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑสถาน
ปิดทองทั้งตู้ เป็นงานศิลปะไทยที่มีเอกลักษณ์ แห่งชาติ พระนคร และหอสมุดแห่งชาติ จะเห็น
โดดเด่น คือ เป็นภาพที่ใช้สีเพียง ๒ สี คือ สีทอง ความแตกต่างของรูปแบบในเชิงช่างที่โดดเด่น
ของทองค�าและสีด�าของยางรัก หรือบางครั้ง สามารถระบุยุคสมัยของงานศิลปะจากรูปแบบ
เป็นสีทองบนพื้นหลังสีแดง ไม่ปรากฏหลักฐาน ของลวดลายได้เป็น ๓ สมัย คือ สมัยอยุธยา
ระบุแน่ชัดว่าสังคมไทยเริ่มเขียนลายรดน�้านี้ สมัยธนบุรี และสมัยรัตนโกสินทร์
มีนาคม ๒๕๕๙ อยู่ในบุญ 65
65
