Page 2 - สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระไตรปิฎกพิมพ์อักษรไทย อธิปไตยของแผ่นดิน
P. 2
ตลอดระยะเวลา ๔๐ กว่าปีแห่งการครองราชสมบัติ เป็น
ช่วงที่ประเทศสยามต้องเผชิญกับอิทธิพลของชาติมหาอ�านาจ
ที่เข้ามาล่าอาณานิคมในทวีปเอเชีย ประเทศต่าง ๆ ที่นับถือ
พระพุทธศาสนาในภูมิภาคนี้ ไม่ว่าจะเป็นอินเดีย ลังกา พม่า
หรือเขมร ต่างตกเป็นเมืองขึ้นของชาติยุโรปทั้งสิ้น เหลือเพียง
สยามประเทศเท่านั้นที่ยังคงรักษาเอกราชไว้ได้ รัชกาลที่ ๕
ทรงเล็งเห็นภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้นกับพระพุทธศาสนา และ
ทรงถือเป็นหน้าที่ส�าคัญของพุทธศาสนิกชนทุกคนในชาติ
ที่จะร่วมแรงร่วมใจกันรักษาค�าสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ที่มีบันทึกไว้ในพระไตรปิฎกให้จงได้
แม้ในรัชสมัยของพระองค์ได้มีการสร้างคัมภีร์ใบลานหลวงฉบับทองทึบ จารจารึกพระไตรปิฎกบาลี
ด้วยอักษรขอม ตามธรรมเนียมปฏิบัติแห่งพระมหากษัตริย์ราชวงศ์จักรีแล้วก็ตาม แต่ด้วยวิสัยทัศน์
ที่กว้างไกลทรงเห็นประโยชน์ของการน�าเทคโนโลยีการพิมพ์มาใช้ในการเผยแผ่พระศาสนาด้วย
ตัวอย่างคัมภีร์ใบลานหลวงสมัยสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จารจารึกพระไตรปิฎกด้วยอักษรขอม
รูปสัญลักษณ์ในสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวแบบต่าง ๆ ที่ปรากฏในคัมภีร์ใบลานฉบับหลวง
ในปี พ.ศ. ๒๔๓๑ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงอาราธนาพระเถระ
และทรงเชิญพระบรมวงศานุวงศ์รวมทั้งข้าราชการทุกฝ่ายเข้ามาประชุมกัน ณ พระอุโบสถ
วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เพื่อประกาศพระราชประสงค์ที่จะจัดพิมพ์พระไตรปิฎกด้วยอักษรสยาม
เผยแพร่ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ให้ทันงานเฉลิมฉลองสิริราชสมบัติครบ ๒๕ ปี (ร.ศ. ๑๑๒
หรือ พ.ศ. ๒๔๓๖) โดยโปรดเกล้าฯ อาราธนาฝ่ายคณะสงฆ์อันประกอบด้วยพระสงฆ์ทั้งในเมือง
และหัวเมืองรับผิดชอบการตรวจแก้เนื้อความภาษาบาลี และให้ฝ่ายคฤหัสถ์รับผิดชอบเรื่อง
การจัดพิมพ์ การประชุม และการจัดการอื่น ๆ ให้ส�าเร็จลุล่วงด้วยดี ซึ่งหากการด�าเนินงานและ
การจัดพิมพ์เป็นไปตามที่พระองค์ทรงวางไว้ หมายความว่า ในอีก ๗ ปีข้างหน้า สยามประเทศจะสามารถ
รอดพ้นเงื้อมมือต่างชาติ และยังคงรักษาเอกราชควบคู่ความไพศาลแห่งบวรพระพุทธศาสนา
ได้ส�าเร็จ
64 อยู่ในบุญ กรกฎาคม ๒๕๕๗ กรกฎาคม ๒๕๕๗ อยู่ในบุญ 65
สิงหาคม ๒๕๕๘ อยู่ในบุญ 65
65
