Page 5 - รอยลบ ที่ไม่ลบเลือน
P. 5
การแก้ไขข้อผิดพลาดด้วยวิธีต่าง ๆ ดังกล่าว
มีผลต่อการท�าความสะอาดใบลานเพื่ออนุรักษ์
เพราะหากใบลานขึ้นราต้องท�าความสะอาดด้วย
แอลกอฮอล์บริสุทธิ์ ขณะเช็ดก็ต้องระวังไม่ให้
แอลกอฮอล์โดนหมึกที่เขียนเพิ่มหรือที่แก้ไข
เนื้อความ หรือสีที่ป้ายปิดข้อผิดพลาด มิเช่นนั้นอาจ
ท�าให้หมึกละลายหรือสีที่ป้ายไว้หลุดออกได้ หรือ
ในกรณีที่ตัวอักษรเริ่มจางและต้องลงหมึกสีด�าที่ได้
จากเขม่าหรือถ่านบดละเอียดเพื่อเพิ่มความเข้ม
หากไม่ระวังปล่อยให้หมึกไปโดนสีที่ป้ายไว้ เมื่อน�า
ผ้าหรือส�าลีเช็ดออก จะเกิดรอยปื้นสีด�าบนหรดาล
สีเหลืองหรือสีฝุ่น ท�าให้ใบลานดูไม่สวยงาม
การเขียนแทรกเนื้อความ การป้ายหรดาลเนื้อความที่จารผิด
การเขียนทับตัวที่จารผิด
ที่ขาดหายหรืออธิบายเพิ่มเติม
ทุกเส้นจารที่ขีดเขียนลงบนใบลานนั้น เพื่อไม่ให้ลูกหลานที่ตามมาศึกษาภายหลัง
มีคุณค่า ที่ผู้จารบรรจงลงอักขระเพื่อส่งต่อ เข้าใจและน�าไปใช้ผิด ๆ ซึ่งความเข้าใจผิดนั้น
ความรู้ บอกเล่าประสบการณ์เป็นบันทึก เป็นอันตรายที่บางครั้งอาจจะก่อให้เกิดภัย
ประวัติศาสตร์ที่ส�าคัญไม่แพ้วัสดุชิ้นใดที่ ใหญ่หลวงได้ ใบลานที่จารผิดแม้ไม่สวยงาม
มนุษยชาติเคยใช้บันทึกลายลักษณ์อักษร แต่ แต่ก็มีคุณค่า ท�าให้เรารู้ว่าใบลานนี้เกิดขึ้นจาก
ในการประดิดประดอยสมบัติล�้าค่าชิ้นนี้ ไม่ว่า ความตั้งใจไม่ใช่สักแต่ว่าจาร และยังบอกเล่าให้
ผู้จารจะตั้งใจหรือไม่ก็ตาม ความเหนื่อยล้า เรารู้ว่า ใบลานนี้มีผู้น�ามาศึกษา ไม่ใช่จารเอาไว้
ความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ อาจท�าให้เกิดการผิดพลาด บูชา แต่ไม่เคยน�าถ้อยค�าสอนและประสบการณ์
ขึ้นในระหว่างการจารใบลานได้ แต่เมื่อผิดพลาด ล�้าค่าเหล่านั้นมาศึกษาเรียนรู้ เพื่อน�ามาใช้ให้
แล้วผู้จารได้แก้ไขตามกรรมวิธีต่าง ๆ หรือมี เกิดประโยชน์ขึ้นแก่ตนเองและผู้อื่นเลย
การอ่านทวนโดยผู้รู้ เมื่อพบข้อผิดพลาด
จึงได้แก้ไขให้ถูกต้อง แต่ด้วยลักษณะทาง
กายภาพของใบลานที่อย่างไรก็ไม่อาจลบค�า
หรือส่วนที่จารผิดให้เลือนหายได้ ผู้จารหรือ
ผู้แก้ไขจึงได้ท�าในสิ่งที่ดีที่ีสุดที่นวัตกรรมสมัย
นั้น ๆ จะเอื้ออ�านวย แก้ไขสิ่งผิดพลาดให้ถูกต้อง
สุรสิทธิ์ ไทยรัตน์. (๒๕๕๖). คัมภีร์ใบลานในประเทศไทย. กรุงเทพฯ : มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
80 อยู่ในบุญ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๐